Đây không phải là chuyện đùa. Đây là những gì có trong một bài điều tra cứu với nhân dịp chứng, đấu vật chứng tuyệt rõ ràng. Thậm chí, cả kỹ nghệ để biến một anh lái gỗ thành tiến sĩ y khoa cũng hết sức rành mạch. Bài báo khoa học thì nhờ người viết thuê “đưa cho họ mấy đồng nhờ đăng bài”. Chạy để có tên trong một tổ chức phi chính thị phủ để hồ sơ đi lọt. Đề cương được nhờ làm. Ngay cả khi bảo vệ luận án, lỡ có không biết gì thì cũng “yên tâm, cái đó lo được”.

Và người có thể hô biến một anh lái gỗ, một viên thuốc không biết đọc tên, trở nên tiến sĩ y khoa, là đương kim Trưởng bộ môn Y học cộng đồng, Đại học Y Thái Nguyên, ông đương nhiên cũng là một... tiến sĩ.

Cách đây chưa lâu, báo chí phát hiện ra một tấn sĩ giám đốc sở lấy bằng tiến sĩ ở ĐH Nam Thái Bình Dương (Mỹ) trong khi một chữ hello không biết. 

Rồi một tấn sĩ phó bí thơ tỉnh ủy lấy văn bằng tiến sĩ, cũng ĐH Nam Thái Bình Dương, cũng Mỹ, trong chỉ 6 tháng và với giá như 17.000USD.

Và đến giờ là tiến sĩ lái gỗ, với giá 200 triệu.

Cũng cách đây chưa lâu, một câu hỏi đã được đặt ra: Theo số liệu chừng thống kê mới nhất của Bộ GDĐT, tính chất đến năm 2013 có 633 tấn sĩ là giảng sư các trường học cao đẳng, 8.519 tấn sĩ là giảng sư danh thiếp trường học tuyệt vời học, vậy 15.000 tấn sĩ còn lại đang ở đâu?

Câu trả lời ít hại nhất, ít hiểm nguy nhất là gia tộc đang không làm gì. Không nghiên cứu khoa học.

Thà để cái học vị tấn sĩ chỉ để trang trí tấm danh thiếp, còn hơn những tay lái gỗ phô phang tấm văn bằng vào việc nghiên cứu, mê hoặc thậm chí...cứu người.

Trở lại với bài điều tra cứu 200 triệu lấy văn bằng tấn sĩ y khoa. Dư luận thật sự đã bừng bừng phẫn nộ, chính yếu là bởi vì mấy chữ tấn sĩ y khoa, vì không thể đoán biết được điều động gì xảy ra khi một tấn sĩ lái gỗ hành nghề kê cô đơn bốc thuốc điêu trá ngụy tạo trên sức khỏe và sinh mạng người bệnh.

Nhưng vấn đề nghiêm trọng không phải tiền ở chỗ đây là câu chuyện hoàn trả toàn có trạng thái trở thành sự thật, mà là câu hỏi, vậy thì có bao nhiêu trong số phận 24.000 tiến sĩ là “những tay lái gỗ”.

Vấn đề ở chỗ, những tấn sĩ giám đốc sở, tiến sĩ phó bí thơ hiểm nguy chẳng khác gì những vô lăng gỗ trong y học. Bởi sự giả trá trong y học, dù rằng phải trả văn bằng một cái giá đắt, thậm chí là hoá mạng người bệnh, nhưng còn dễ dàng phát hiện và chúng ít hiểm nguy hơn là những giả dối dốt nát được che đậy lấp liếm văn bằng quyền lực.

TheoĐào Tuấn